Տարբեր գաղափարներ և մոտեցումներ ունեցող մարդիկ միասին աշխատում են միևնույն առաջադրանքի կամ նախագծի շրջանակներում։ Բնականաբար, հնարավոր է համատեղ աշխատանքի որևէ փուլում առաջանան տարակարծություններ, որոնք կարող են վերաճել տարաձայնությունների և կոնֆլիկտների։ Աշխատավայրում կոնֆլիկտների լուծման հմտությունները կարևոր են բոլոր աշխատակիցների, հատկապես մեծ թիմերի աշխատանք ղեկավարող մենեջերների համար։

Ինչո՞ւ է կոնֆլիկտներին արձագանքելը և դրանք ժամանակին լուծելը կարևոր, ինչպե՞ս դա անել, ի՞նչ հմտություններ են անհրաժեշտ կոնֆլիկտների արդյունավետ կարգավորման համար: Նրանք, ովքեր իրենց աշխատանքի ընթացքում սերտորեն համագործակցում են գործընկերների հետ և ցանկանում են պահպանել դրական մասնագիտական հարաբերությունները, պետք է իմանան այս հարցերի պատասխանները, իսկ մեր այսօրվա բլոգը կօգնի այդ գործում։

Ինչու՞ է կարևոր աշխատավայրում կոնֆլիկտների լուծումը

Բացի աշխատակիցների միջև ակնհայտ լարվածությունից, որը կարող է առաջանալ կոնֆլիկտի հետևանքով, կան բազմաթիվ այլ պատճառներ, թե ինչու է անհրաժեշտ կանխել, իսկ չստացվելու պարագայում՝ արագ լուծել աշխատավայրում առաջացող կոնֆլիկտները։ Ներկայացնում ենք այս հմտությունը զարգացնելու դրական արդյունքներից մի քանիսը։

Ավելի մեծ խնդիրների կանխման հնարավորություն։ Երբեմն փոքր տարաձայնությունը ավելի մեծ խնդրի կարող է վերածվել: Հնարավորինս վաղ շրջանում կոնֆլիկտների բացահայտումը և լուծումը կբացառի իրավիճակի հետագա սրացումը։

Կոնֆլիկտների լուծման մշակույթի ձևավորում։ Որոշ տարաձայնություններ պահանջում են փոխզիջում և կառուցողական քննարկումներ, որոնք բարելավում են ընդհանուր առմամբ կազմակերպության և աշխատակիցների՝ կոնֆլիկտները կարգավորելու հմտությունները:

Առողջ աշխատանքային հարաբերությունների կառուցում։ Տարաձայնությունները հաղթահարելու և միասնական որոշման հանգելու կարողությունն օգնում է առողջ աշխատանքային մթնոլորտ ստեղծել՝ խթանելով աշխատակիցների միջև համագործակցությունը, թիմային աշխատանքը, փոխադարձ հարգանքը և դրական վերաբերմունքը։

Աշխատանքի առավելագույն արդյունավետության ապահովում։ Կոնֆլիկտներն արագ լուծելը թույլ է տալիս կենտրոնանալ հիմնական աշխատանքային պարտականությունների վրա՝ տևական ժամանակ և նյարդեր չծախսելով ձգձգվող կոնֆլիկտային իրավիճակի հարթման նպատակով:

Կազմակերպության հեղինակության բարձրացում։ Մենեջմենթից պահանջվում է կոնֆլիկտների հաղթահարման կարողություն, ինչի բացակայությունը կարող է հանգեցնել մի շարք արտաքին և ներքին մարտահրավերների։ Աշխատակիցները կարող են ընկերությունն ընկալել որպես անարդյունավետ կամ անպատասխանատու կառույց, իսկ հաճախորդները և գործընկերները կարող են հրաժարվել ներքին կոնֆլիկտներով հայտնի կազմակերպության հետ համագործակցելու մտքից։ Կազմակերպության թիմը համալրելու նպատակով նոր աշխատակիցներ ներգրավելիս կոնֆլիկտային համբավ ունենալը կվանի լավագույն տաղանդներին։

Ընդհանուր հայտարարի գալու արվեստը կամ ինչպե՞ս լուծել կոնֆլիկտներն աշխատավայրում 

Յուրաքանչյուր ոք, ամենայն հավանականությամբ, իր մասնագիտական գործունեության ընթացքում ինչ-որ պահի բախվել է կոնֆլիկտային իրավիճակի: Վերջիններիս մասշտաբները կարող են տարբեր լինել։ Դա կարող է լինել փոքրիկ տարաձայնություն տեխնիկական որևէ հարցի շուրջ կամ մեծ նախագծի իրականացման նպատակով ռազմավարական որոշումների կայացման ընթացքում առաջացող լուրջ հակասություններ։ Անկախ պատճառից և մասշտաբներից՝ կոնֆլիկտների արագ և արդյունավետ լուծումը պարտադիր է: 

Ստորև ներկայացվող խորհուրդները հատկապես կարևոր են մենջերների համար, ովքեր ղեկավարում են մեծ թիմերի աշխատանքը և հաճախ ստիպված են լինում միջամտել միջանձնային մակարդակում չհաղթահարված կոնֆլիկտների լուծմանը։

Արագ արձագանքեք

Ժամանակը կարևորագույն նշանակություն ունի, երբ խոսքը վերաբերում է կոնֆլիկտների կարգավորմանը: Կոնֆլիկտներին արձագանքելու հարցում մենեջերներից պահանջվում է պրոակտիվ մոտեցում։ Խնդիրը նկատելուն պես ժամանակ հատկացնեք այն ուսումնասիրելու համար և մի ձգձգեք խոսակցությունը կոնֆլիկտի կողմերի հետ։ Կոնֆլիկտների լուծման անտեսումը կամ հետաձգումը կարող է հանգեցնել լարվածության աճի և դրանից բխող այլ բացասական հետևանքների:

Առանձին հանդիպեք կոնֆլիկտի կողմերի հետ

Հնարավորության դեպքում կոնֆլիկտների լուծման նպատակով նախատեսված հանդիպումը կազմակերպեք առանձին վայրում, որտեղ քննարկմանը ոչ ոք չի միջամտի։ Ստեղծեք այնպիսի միջավայր, որտեղ կողմերը կարող են արտահայտել իրենց մտահոգություններն՝ առանց մտավախությունների: Գործեք որպես միջնորդ և համոզվեք, որ բոլոր ներգրավված կողմերն իրենց հարմարավետ և հարգված են զգում և բաց են անկեղծ քննարկման համար։ 

Հետևեք հաղորդակցությանը

Կոնֆլիկտի կողմերի վստահությունը շահելու համար կարևոր է ձեր՝ որպես մենեջերի հաղորդակցության մշակույթը։ Կարևորեք և՛ վերբալ, և՛ ոչ վերբալ հաղորդակցությունը։ Հետևեք ձեր խոսքին և եղեք հարգալից ձեր միտքն արտահայտելու և գնահատականներ տալու ընթացքում։

Ոչ վերբալ հաղորդակցման ձևը, կամ, այսպես կոչված, մարմնի լեզուն ևս կարևոր է, քանզի այն երբեմն ավելի պերճախոս է, քան բուն խոսքերը: Վերահսկեք մարմնի որոշակի շարժումները, որոնք վկայում են անհանգստության, դժգոհության, նյարդայնության կամ զայրույթի մասին։ Համոզվեք, որ դրսևորում եք դրական ոչ վերբալ հաղորդակցությանը բնորոշ վարքագիծ, մասնավորապես, ձեռքերը չեք խաչում կրծքին, պահպանում եք աչքերի կոնտակտը և դեմքի՝ չեզոք կամ հանգիստ արտահայտությունը։

Ընդգծեք բաց և հարգալից մոտեցման անհրաժեշտությունը

Խրախուսեք աշխատակիցներին անկեղծորեն արտահայտել իրենց մտքերն ու զգացմունքները՝ պահպանելով հարգալից վերաբերմունքը և խուսափելով անձնական բնույթի վիրավորանքներից կամ որակավորումներից: Խրախուսեք աշխատակիցներին լսել միմյանց տեսակետները և գտնել ընդհանուր լուծումներ: Առաջնորդեք նրանց այլընտրանքային տեսակետներ ուսումնասիրելու և բոլոր կողմերին առավելագույնս բավարարող փոխզիջումներ գտնելու հարցում։

Խրախուսեք, որպեսզի կողմերն արտահայտեն իրենց զգացմունքները

Սա կարևոր է, քանզի շատ հաճախ կոնֆլիկտներն առաջանում են ոչ թե որոշակի կոնկրետ գործողությունների և քայլերի արդյունքում, այլ պայմանավորված աշխատակցի՝ վիրավորված զգալու հանգամանքով։ 

Աշխատակիցների մոտ ձևավորեք կոնֆլիկտների կարգավորման վարքագիծ

Գործընկերները պետք է հետևեն էթիկայի կանոններին, օրինակ, նրանք պետք է իմանան, որ որոշ դեպքերում նախընտրելի է ասել «ես» և ոչ թե «դու», օրինակ, ավելի լավ է ասել. «Ես անհարմար զգացի, երբ բոլոր թիմակիցների մոտ որպես կոպիտ սխալ մատնանշեցիր այն վրիպակը, որն արել էի», քան «Դու վիրավորեցիր ինձ բոլորի ներկայությամբ» արտահայտությունը, որն ավելի քննադատական է հնչում և ոչ միայն չի նպաստի կոնֆլիկտի հաղթահարմանը, այլև կհանգեցնի լարվածության և բացասական տրամադրվածության աճի։

Գտեք խնդիրը

Թեև որոշ կոնֆլիկտներ մեկ միջադեպի արդյունք են, սակայն քիչ չեն նաև շարունակական բնույթ կրողները, որտեղ ներգրավված են տարբեր կողմեր։ Անկախ նրանից, թե որքան շատ են կոնֆլիկտի կողմերը և ինչքան ժամանակ է պահանջվելու բոլորին լսելու համար, համոզվեք, որ յուրաքանչյուրն իր տեսակետով կիսվելու հնարավորություն ունի և լսեք բոլորի կարծիքները՝ բացահայտելու համար կոնֆլիկտի իրական պատճառը:

Կոնֆլիկտների լուծման հարցում մեծ դեր ունի ակտիվ լսողության ունակությունը։ Կոնֆլիկտի կողմերի հայացքներին ծանոթանալիս մի ընդհատեք, ուշադիր լսեք, հարկ եղած դեպքում պարզաբանումներ խնդրեք և հարցեր տվեք՝ համոզվելու համար, որ ճիշտ եք հասկացել ասվածը։ Սա ցույց է տալիս, որ դուք գնահատում եք անձի փոխանցած տեղեկատվության կարևորությունը և ցանկանում եք օբյեկտիվորեն հասկանալ իրավիճակը:

Փնտրեք համաձայնություն

Գտեք մի գաղափար կամ մոտեցում, որի շուրջ բոլոր կողմերը կհամաձայնեն: Թեկուզ միայն այն հանգամանքը, որ բոլոր կողմերը ցանկանում են գտնել խնդրի լուծումը, արդեն իսկ բոլորին միավորում է մեկ նպատակի հասնելու գաղափարի շուրջ։

Փնտրեք լուծում

Կոնֆլիկտի մեջ ներգրավված բոլոր աշխատակիցներին լսելուց հետո միասին աշխատեք լուծում գտնելու ուղղությամբ: Որոշ դեպքերում անհրաժեշտ է միայն ընդունել սեփական սխալը և ներողություն խնդրել, մինչդեռ այլ դեպքերում հարկավոր է համագործակցային մոտեցում ցուցաբերել և փոխզիջման օգնությամբ գտնել լուծում, որը կգոհացնի բոլորին։ 

Ռազմավարություն մշակեք

Վեճերի և կոնֆլիկտների կարգավորման նպատակով սահմանեք կազմակերպության ներքին կանոնակարգ։ Դա կարող է լինել առանձին փաստաթղթի տեսքով, սակայն կարող է նաև ընդգրկված լինել կազմակերպության ներքին հաղորդակցության ռազմավարության մեջ՝ որպես առանձին բաժին։ Սահմանեք այն հիմնական մոտեցումները և արժեհամակարգը, որոնց հիման վրա կարգավորվում են կոնֆլիկտները կազմակերպության ներսում։ 

Ինչպիսի՞ հմտություններ են անհրաժեշտ կոնֆլիկտների կարգավորման համար

Կոնֆլիկտների կարգավորումը հաճախ դիտվում է որպես առաջնորդության հիմնական հատկանիշներից մեկը, որի հաջող իրականացման համար անհրաժեշտ են հետևյալ հմտությունները․

     ✓ ակտիվ լսելու ունակություն,

     ✓ անաչառություն և անկողմնակալ մոտեցում,

     ✓ լայնախոհություն և այլոց տեսակետների ընդունում,

     ✓ կառուցողական քննարկումների իրականացում,

     ✓ փոխզիջման վրա հիմնված որոշումների կայացում,

     ✓ համբերություն,

     ✓ էմոցիոնալ ինտելեկտ,

     ✓ դրական մոտեցում և մտածելակերպ,

     ✓ բանակցային հմտություններ։

Հակամարտությունների արդյունավետ լուծումը պահանջում է հմտությունների և լավագույն փորձի համադրություն։ Այլոց տեսակետները հասկանալը և ընդհանուր եզրեր գտնելու ունակությունը կօգնեն արդյունավետ որոշումներ կայացնել: Կոնֆլիկտների լուծման ուժեղ հմտությունները կարող են բարելավել միջանձնային հարաբերությունները և նպաստել դրական աշխատանքային միջավայրի ձևավորմանը։ 

Կոնֆլիկտների կարգավորման հմտությունները և մեխանիզմները շարունակաբար զարգանում են՝ կախված տարբեր իրավիճակներում կոնֆլիկտների կառավարման փորձից։ Մշտապես վերանայեք ձեր մոտեցումները, կատարելագործեք դրանք և անհրաժեշտության դեպքում փոփոխություններ կատարեք կոնֆլիկտների կառավարման ձեր ռազմավարության մեջ: